Zasady

Jest to gra dla dwóch osób, które grają na sześciokątnej szachownicy o 91 polach. Pola są w trzech kolorach: ciemnym, jasnym i pośrednim. Pola zazwyczaj są w odcieniach brązu, jednak nie jest to ogólnie obowiązująca reguła. Pól pośrednich jest 31, natomiast pól jasnych i ciemnych po 30. Pola są w kształcie sześcianu. Zadaniem graczy jest danie mata przeciwnikowi.

Na szachownicy jest 11 pionowych rzędów (kolumn), mają one oznaczenia od A do L (nie używa się J w oznaczeniu). Skośne rzędy na szachownicy są ponumerowane od 1 do 11. Rząd F jednocześnie dzieli szachownicę na dwie połowy, lewą hetmana (rzędy od A do E) oraz prawą króla (rzędy od G do L). Przykład rzędu został pokazany na przykładzie rzędu 4 na diagramie 1.

Diagram 1

Odnalezienie pola na szachownicy polega na: ustaleniu najpierw po której stronie znajduje się pionowy rząd w którym znajduje się szukane pole, czy po stronie hetmana czy króla, następnie szukamy liczby odpowiadającej danemu polu, po lewej jeśli pionowy rząd znajduje się po stronie hetmańskiej, lub po prawej jeśli pionowy rząd jest po stronie króla, w przypadku rzędu F nie ma znaczenia z której strony będziemy szukać liczby. Przykłady odnajdywania pól D6, H5 oraz F9 zostały pokazane na diagramie 2.

Diagram 2

Liczba figur oraz ich ustawienie

Zawodnicy grają dwoma kompletami figur. Każdy ma do dyspozycji 18 figur: 1 król, 1 hetman (królowa), 2 wieże, 3 gońce, 2 skoczki i 9 pionów. Grę rozpoczyna zawodnik grający białymi figurami.

Początkowe ustawienie figur zostało pokazane na diagramie 3.

Diagram 3

Ruchy i bicia figur

W grze jest kilka podstawowych zasad odnośnie ruchu i bicia figur:

1. Nie można bić króla.

2. Bicie figury polega na zdjęciu z szachownicy figury bitej i postawieniu na jej miejscu figury bijącej.

Wieża

Wieża może poruszać się w sześciu kierunkach, zgodnie z przedstawionym diagramem 4. Porusza się ona po linach prostych, po polach które przylegają do siebie bokami.

Diagram 4

Goniec

Gońce poruszają się po polach tego samego koloru, po linach prostych (diagram 5). Goniec środkowy może się poruszać po 31 polach, pozostałe gońce po 30 polach.

Diagram 5

Hetman

Ruchy hetmana są połączeniem ruchów wieży oraz gońca, może więc on poruszać się w 12 kierunkach (diagram 6).

Diagram 6

Król

Ruchy króla są natomiast "ograniczoną" wersją ruchów hetmana. Ograniczenie polega na tym, że może on poruszyć się tylko o jedno pole, a nie tak jak hetman po całej szachownicy (diagram 7).

Diagram 7

Skoczek

Skoczek jest figurą nie podobną do pozostałych, sposób jego poruszania odbiega od pozostałych figur. Ruch jego można opisać jako dwa pola w jednym kierunku oraz jeden w bok, lub jeden do przodu i dwa w bok (diagram 8).

Diagram 8

Pion

Pionek może poruszać się tylko do przodu i tylko o jedno pole (zielony krzyżyk), jednak bicie może wykonywać tylko w bok (czerwony krzyży)

Każdy pion stojący na polu otwarcia, czyli na polu na którym stoi przed rozpoczęciem gry, może wykonać ruch do przodu o dwa pola. Taki ruch może wykonać również pion który dokonał bicia, jednak po wykonaniu tego bicia znajduje się na polu otwarcia innego piona.

Bicie w przelocie polega na biciu w taki sam sposób jakby przeciwnik wykonał ruch o jedno pole, jednak takiego bicia można dokonać tylko zaraz po ruchu strony przeciwnej, jeśli nie wykona się go od razu to traci się ten przywilej. Bicia w przelocie może dokonać tylko pion.

Pion któremu uda się dotrzeć do ostatniego pola jakiegokolwiek rzędu pionowego tj. od a do l (na diagramie zostały one oznaczone białymi kwadratami, dla białych pionów, oraz czarnymi, dla czarnych pionów) ma prawo przemiany na dowolną figurę, oprócz oczywiście króla.

Diagram 9

Szach i mat

Szach jest to takie ustawienie którejkolwiek z figur ,łącznie z pionem, które umożliwiałoby jej zbicie króla w następnym posunięciu. Szach może być dany przez więcej niż jedną figurę. W przypadku dania szacha przeciwnik jest zobowiązany do wykonania ruchu zabezpieczającego króla zaraz po zaszachowaniu.

Mat natomiast jest takim ustawieniem figury lub figur które pozwoliło by jej lub im zbicie króla w następnym ruchu. Różnica pomiędzy szach a mat jest taka, że w przypadku szacha przeciwnik może wykonać ruch zabezpieczający króla, natomiast w przypadku mata nie ma już takiej możliwości, co kończy grę której zwycięzcą jest dający mata.

Pat

Doprowadzenie do pata oznacza doprowadzenie do sytuacji w której przeciwnik nie ma możliwości wykonania prawidłowego ruchu, zarówno królem jak i pozostałymi figurami znajdującymi się na szachownicy, jednocześnie król nie znajduje się w szachu.

Adnotacja rozgrywek